Tác giả :Vương Hồng Anh
Phùng Công Quang
Là một trong ba lữ đoàn của Sư Ðoàn Nhảy Dù, Lữ Ðoàn 1 là hậu thân của Chiến Ðoàn 1 Nhảy Dù được thành lập từ năm 1966 sau khi binh chủng Nhảy Dù được phát triển lên cấp sư đoàn vào ngày 01 tháng 12 năm 1965. Ðến ngày 01 tháng 11 năm 1967, chiến đoàn được cải danh thành lữ doàn.
Khi trận chiến Bình Long xảy ra vào mùa hè 1972, Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù được tăng phái cho An Lộc thuộc Quân Ðoàn 3 trong lãnh thổ Việt Nam Cộng Hoà. Vị chỉ huy trưởng của Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù lúc bấy giờ là Ðại Tá Lê Quang Lưỡng.
Ðại Tá Lưỡng xuất thân Khoá 4 Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Ðức (cùng khoá với Trung Tướng Ngô Quang Trưởng) và phục vụ tại Binh Chủng Nhảy Dù từ khi mãn khóa vào tháng 06/1954. Từ đó cho đến tháng 04/1975, ông đã trải qua các chức vụ chỉ huy từ cấp trung đội đến sư đoàn của binh chủng này. Từ năm 1965 đến 1972, ông đã lần lượt đảm nhận nhận các chức vụ trọng yếu như sau :
Ở cấp bậc thiếu tá, tháng 01 năm 1965, ông giữ chức vụ Tiểu Ðoàn Trưởng Tiểu Ðoàn 2 Nhảy Dù lúc mới thành lập. Ðầu năm 1968, ông được đề cử giữ chức Lữ Ðoàn Trưởng Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù, lần lượt thăng cấp Trung Tá rồi Ðại Tá. Tháng 08 năm 1972, Ðại Tá Lê Quang Lưỡng được đề cử chức vụ phụ tá hành quân cho viên tư lệnh sư đoàn Nhảy Dù. Cuối tháng 08 năm 1972, ông được Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu thăng cấp Chuẩn Tướng, và sau đó, ông được bổ nhiệm chức phó tư lệnh sư đoàn xử lý thường vụ để tạm thay Trung Tướng Dư Quốc Ðống đang bị bệnh. Lúc bấy giờ Bộ Tư Lệnh Hành Quân Sư Ðoàn Nhảy Dù đặt tại căn cứ Hiệp Khánh, cách Huế 17 cây số về phía Bắc. Tháng 11 năm 1972, Trung Tướng Dư Quốc Ðống xin từ nhiệm vì lý do sức khỏe, Chuẩn Tướng Lê Quang Lưỡng chính thức đảm nhận chức vụ Tư Lệnh Sư Ðoàn Nhảy Dù.
Sau đây là bài viết về thế trận của Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù do Tướng Lưỡng chỉ huy khi ông còn là Ðại Tá Lữ Ðoàn Trưởng. Phần này được biên soạn dựa theo chiến sử của Sư Ðoàn Nhảy Dù được phổ biến trong KBC, hồi ký của cựu Chuẩn Tướng Lê Quang Lưỡng, bài viết của cựu Trung Tướng Ngô Quang Trưởng phổ biến trong bộ chiến sử của Trung Tâm Quân Sử Lục Quân Hoa Kỳ, tài liệu của tác giả Trần Phan Anh, và tài liệu riêng của Việt Báo.
Theo sự điều động của Bộ Tư Lệnh Quân Ðoàn 3, ngày 06 tháng 04 năm 1972, Bộ Chỉ Huy Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù cùng với 3 tiểu đoàn 5, 6 và 8 được vận chuyển lên Lai Khê. Nơi này cũng là bản doanh của Sư Ðoàn 5 Bộ Binh, thuộc địa phận Tỉnh Bình Dương. Ngày 07 tháng 04/1972, toàn bộ lữ đoàn khởi động cuộc hành quân bằng đường bộ từ Lai Khê lên Chơn Thành (quận cực Nam ở Tỉnh Bình Long). Nhiệm vụ của Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù là tảo thanh các đơn vị Cộng quân dọc theo Quốc Lộ 13 từ Chơn Thành đến An Lộc.
Khi qua khỏi Chơn Thành khoảng 6 cây số về hướng Bắc và cách An Lộc khoảng 15 cây số, lực lượng Nhảy Dù gặp sự kháng cự mạnh của địch quân. Ðây là một trung đoàn bộ đội thuộc Công Trường 7 Cộng Sản Bắc Việt đang chờ phục kích ở suối Tàu Ô. Họ thiết lập nhiều công sự chiến đấu và bắn trả dữ dội vào các đơn vị Nhảy Dù.
Ngày 14 tháng 04/1972, từ căn cứ Lai Khê, Trung Tướng Nguyễn Văn Minh, Tư Lệnh Quân Ðoàn 3, họp cùng với Trung Tướng Dư Quốc đống và Ðại Tá Lê Quang Lưỡng. Trong buổi họp này, Trung Tướng Minh cho biết An Lộc đang bị Cộng quân siết chặt vòng vây. Lực lượng trú phòng không thể tung ra ngoài để hoạt động. Số binh sĩ thuơng vong vì bị pháo kích ngày càng gia tăng. Trong tình thế đó, cần phải lập một đầu cầu vào Thị Xã để nới rộng tầm hoạt động của quân trú phòng. Các mặt ở hướng Bắc, Tây và Nam ở An Lộc đều bị phong toả. Chỉ còn mặt Ðông Nam chưa bị Cộng quân khống chế. Ở đây có những ngọn đồi thoai thoải rất thuận tiện cho cuộc đổ quân bằng trực thăng. Và Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù đã được trao trọng trách khó khăn và nguy hiểm này.
Sau cuộc họp, Ðại Tá Lưỡng bay quan sát vị trí trận địa để chọn bãi đổ quân .Sau năm vòng bay, vị sĩ quan Lữ Đoàn Trưởng quyết định đổ quân xuống ấp Srok Ton Cui, cách An Lộc 4 cây số về phía Ðông. Theo kế hoạch, Tiểu Ðoàn 6 Nhảy Dù sẽ xuống trước để khai quang bãi đáp. Rồi ngày hôm sau, 15 tháng 04/1972, hai Tiểu Ðoàn 5 và 8 cùng Bộ Chỉ Huy Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù sẽ được trực thăng vận xuống khu vực này. Sau khi đã hoàn tất cuộc đổ quân, hai Tiểu Ðoàn 5 và 8 sẽ chia làm hai cánh tiến quân vào An Lộc. Trong khi đó, Tiểu Ðoàn 6 Nhảy Dù sẽ ở lại làm lực lượng đoạn hậu và án ngữ Ðồi Gió.
Tiếp tục kế hoạch điều quân, Ðại Tá Lưỡng ra lệnh Tiểu Ðoàn 8 bung ra lục soát về phía Tây Thị Xã An Lộc. Trên đường tiến quân, lực lượng Nhảy Dù bị Cộng quân pháo kích dữ dội nên toàn bộ tiểu đoàn di chuyển về hướng Nam. Cùng lúc đó, Tiểu Ðoàn 5 cũng nhận được lệnh bung ra để mở rộng vòng đai. Ðồng thời cánh quân này sẽ thiết lập bãi nhận hàng tiếp tế do phi cơ thả dù.
Ngày 19 tháng 04/1972, Cộng quân điều động hai trung đoàn 141 và 275 tấn công lên Ðồi 169, nơi đóng quân của Bộ Chỉ Huy Nhẹ Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù, và luôn cả vào vị trí phòng thủ của Tiểu Ðoàn 6 trên Ðồi Gió. Trước áp lực quá nặng của địch quân, Ðại Tá Lưỡng cho phép Trung Tá Nguyễn Văn Ðĩnh, Tiểu Ðoàn Trưởng Tiểu Ðoàn 6 Nhày Dù, được toàn quyền quyết định về kế hoạch triệt thoái.
Trung Tá Ðĩnh cùng với hai Ðại Ðội 60 và 62 di chuyển theo ngọn đồi xuống ấp Srok Ton Cui, nơi đóng quân của Ðại Ðội 61. Trong khi đó, hai Ðại Ðội 63 và 64 còn lại do Thiếu Tá Phạm Kim Bằng chỉ huy vẫn tiếp tục án ngữ cao địa. Cánh quân do Trung Tá Ðĩnh chỉ huy bị Cộng quân chặn đánh. Những binh sĩ Nhảy Dù này đổi hướng và triệt thoái về hướng Nam. Sau đó, họ được trực thăng của Không Quân Việt Nam bốc về Lai Khê. Cánh quân còn lại của Tiểu Ðoàn 6 Nhảy Dù và Bộ Chỉ Huy Lữ Ðoàn rút vào An Lộc. Riêng pháo đội đại bác 105 ly với 6 khẩu được lệnh phá huỷ tất cả súng trước khi rút lui.
Trong cuộc rút quân khỏi Ðồi Gió, Tiểu Ðoàn 6 Nhảy Dù đã được Không Quân yểm trợ bằng 3 phi tuần xuống các vị trí của Cộng quân quanh vòng đai của lộ trình rút quân. Rạng ngày 21 tháng 04/1972, Cộng quân pháo hai ngàn quả đạn vào tuyến phòng ngự của Lực Lượng Việt Nam Cộng Hoà, trong đó có các vị trí trọng yếu do Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù phụ trách. Ðêm 22 rạng ngày 23 tháng 04/1972, Cộng quân tung thêm bộ đội tấn công vào khu vực trách nhiệm của Tiểu Ðoàn 8 Nhảy Dù ở cửa Nam An Lộc. Cánh quân xung kích này gồm 1 chi đội chiến xa với hai chiếc T-54 và hai chiếc PT-76. Quân trú phòng đã được trang bị vũ khí bắn chiến xa mới mang tên XM-202 (biến cải từ súng chống chiến xa M-72), có thể bắn liên tiếp 4 phát với sức nóng 3,600 độ Fahrenheit mỗi trái. Cả bốn chiến xa của Cộng Sản đều bị những người lính mũ đỏ thuộc Tiểu Ðoàn 8 Nhảy Dù bắn cháy rụi.Trong trận này, vị sĩ quan tiểu đoàn trưởng của Tiểu Ðoàn 8 Nhảy Dù đã liên lạc được với một phi cơ AC-130 (vận tải cơ võ trang được trang bị đại bác 105 ly) bắn luôn một đội chiến xa Cộng Sản gồm 5 chiếc đang di chuyển.
Ngày 11 tháng 05/1972, Cộng quân tấn công cường tập vào các tuyến phòng ngự của quân đội Việt Nam Cộng Hoà tại các mặt Ðông và Ðông Bắc ở An Lộc. Vài đơn vị trú phòng báo cáo về Bộ Tư Lệnh Hành Quân là tuyến phòng ngự có thể bị địch quân tràn ngập. Tướng Lê Văn Hưng lập tức điều động một thành phần của Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù đến tiếp ứng. Ðơn vị này có nhiệm vụ chặn đứng mũi xâm nhập của đối phương. Sự tăng viện của các binh sĩ Nhảy Dù có hiệu quả ngay lập tức, và Cộng quân đã không thể tiến xa hơn được.
Trở lại với Tiểu Ðoàn 6 Nhảy Dù. Sau khi đơn vị này rút khỏi Ðồi Gió rồi, những binh sĩ còn sống sót đã tập trung tại Lai Khê. Sau khi được tái chỉnh trang, vào đầu tháng 6, Tiểu Ðoàn này đã hợp sức cùng với Trung Ðoàn 33 (thuộc Sư Ðoàn 21 Bộ Binh) và Trung Đoàn 15 (thuộc Sư Ðoàn 9 Bộ Binh) để khởi động cuộc hành quân giải toả áp lực Cộng quân dọc Quốc Lộ 13. Ðến ngày 08 tháng 06/1972, Tiểu Ðoàn 6 Nhảy Dù đã bắt tay được với Tiểu Ðoàn 8 Nhảy Dù tại An Lộc.
Một đặc điểm quan trọng cần được ghi nhận về sự phối hợp và đoàn kết giữa các binh chủng Lục Quân Việt Nam Cộng Hoà tại Thị Xã An Lộc như sau :
Tại An Lộc, Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù có trách nhiệm phòng thủ mặt Nam, và Trung Ðoàn 8 Bộ Binh do Ðại Tá Mạch Văn Trường chỉ huy lãnh nhiệm vụ phòng thủ phía Bắc. Một hôm, nghe tin Ðại Tá Mạch Văn Trường bị thương, người bạn Lê Quang Lưỡng liền đến thăm. Ðại Tá Trường kể lại về áp lực nặng nề của quân ở mặt Bắc. Nghe xong, Ðại Tá Lưỡng chỉ Ðại Tá Trường cách thức biến chế mìn để chặn đường tiến quân địch. Làm theo cách của Ðại Tá Lưỡng, Ðại Tá Trường liền cho binh sĩ Trung Ðoàn 8 biến chế mìn theo công thức: cứ hai đầu đạn đại bác 155 ly nối vào một ngòi nổ được làm thành một quả mìn. Và chính với loại mìn biến chế này, quân trú phòng đã hạ được nhiều chiến xa của Cộng quân trong các đợt tấn công kế tiếp của đối phương.
Vương Hồng Anh
No comments:
Post a Comment